Zo zorgde UiTPAS in Wevelgem voor een toename van vrijetijdsparticipatie tegen kansentarief

Slapende profielen

De gemeente Wevelgem werkt sinds 2015 met de UiTPAS en maakt deel uit van de samenwerking Zuidwest. Het lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie Wevelgem stelde vast dat er toch nog heel wat inwoners met recht op kansentarief hun UiTPAS niet gebruikten. Het Sociaal Huis en de gemeente bogen zich over het probleem. Waarom maken zoveel rechthebbenden geen gebruik van hun UiTPAS met kansentarief? Kennen ze het aanbod niet, of zijn ze er simpelweg niet in geïnteresseerd? Of ervaren ze misschien nog andere, verborgen drempels die hen tegenhouden om gebruik te maken van het vrijetijdsaanbod?

Focusgroep

Daarop besloten Sanne en Jana mensen met een UiTPAS met kansentarief bijeen te brengen om hen te bevragen over hun bezwaren en de drempels die ze ervaren.

Uit het klantenbestand van het Sociaal Huis contacteerden ze een willekeurige selectie van mensen met een UiTPAS: ‘passieve of actieve UiTPASgebruikers, met of zonder kinderen, alleenstaand of niet, enz. Een belronde resulteerde in een groep van tien personen. Op drie halve dagen in juni 2018 gaven zij hun mening, knelpunten en wensen te kennen.

Sanne en Jana maakten van de gelegenheid ook gebruik om UiTPAS nog eens toe te lichten. Ze benadrukten de voordelen van UiTPAS met kansentarief en overliepen het beschikbare aanbod. Ze gaven ook uitleg over de beschikbare informatiebronnen. Hoe lees je een folder? Waar haal je de nodige info? Kennis die niet voor iedereen altijd vanzelfsprekend is.

Actieplan communicatie

Uit de focusgroep bleek dat er niets mis was met het bestaande aanbod. Al blijft de gemeente werken aan aanbod op maat. Wel kon de communicatie over UiTPAS nog een pak beter. Nu eens werd er een UiTPASlogo gebruikt, en dan weer niet. Ook konden ze moeilijk om met de veelheid aan informatie. Andere drempels die naar voren kwamen, waren het ontbreken van vervoersmiddelen, alleen moeten gaan of geen opvang voor de kinderen.

Opmerkelijk detail: in de sessie hadden slechts vier van de tien deelnemers hun UiTPAS al ooit eens gebruikt. En dan nog hoogstens voor 1 activiteit of bij 1 organisatie. In september, 3 maanden na de sessie, bleek dat 7 van de 10 personen een actieve UiTPASgebruiker werd.

De resultaten van deze drie namiddagen goten Sanne en Jana in een gemeentelijk actieplan toegespitst op vrijetijdscommunicatie naar kansengroepen.

→ Dit actieplan bevat onder meer enkele tips voor alle diensten:

• Maak afspraken over logo’s en gebruik deze consequent.
• Gebruik steeds dezelfde formuleringen over de diensten heen.
• Vermeld niet enkel een website, maar ook adres en telefoonnummer.
• Sociale media leeft ook bij mensen in armoede, zeker Facebook.
• Zet in op mond-aan-mond reclame en ambassadeurs.

Mensen in armoede hebben vaak zeer specifieke of uitgesproken interesses. Daarom maakte Wevelgem een nieuwe, duidelijke folder met een selectie UiTPAS-aanbod.
Specificaties van deze folder zijn:

• • Maximaal 10 activiteiten
  • Focus op praktische info, eerder dan op inhoudelijke.
  • Het kansentarief duidelijk vermeld.

Resultaten

Vooral het cultuurcentrum ziet al mooie resultaten uit de acties voortkomen. Waar ze voordien slechts 10 participaties met kansentarief per seizoen optekenden, steeg dit in slechts een half jaar al naar 50 deelnames.

De focusgroep werpt dus zijn vruchten af. Daarom besloten Jana en Sanne het project verder te zetten in de vorm van infonamiddagen: twee keer per jaar, telkens twee uur lang. De deelnemers krijgen er info over UiTPAS, over het aanbod en over de communicatiekanalen waarin ze het aanbod kunnen terugvinden. Ook het leren lezen van flyers komt aan bod. Wanneer de sessie bijvoorbeeld in de bib doorgaat, krijgen de aanwezigen ook de werking van de bib uitgelegd. Dit levert veel respons op. De deelnemers blijken bovendien veel vragen te hebben.

Dichte opvolging

Hoe deze mensen tot in zo’n sessie geraken? Dat vraagt maatwerk. Jana van het Sociaal Huis belt potentiële deelnemers indien nodig meerdere keren op en maakt hen warm om deel te nemen. Ze bekijkt wie net een UiTPAS met kansentarief kreeg en via de maatschappelijk werker zoekt ze uit wie nieuw is in de gemeente of wie gewoon zo’n sessie wel zou kunnen gebruiken. Ze volgt hun deelname van dichtbij op en neemt geïnteresseerden bij de hand. De week voor de sessie en de dag zelf belt ze nog een keer met de vraag of het zal lukken om erbij te zijn. Ze regelt zelfs vervoer mocht dit nodig zijn.

Nieuwe contacten

Dit werk loont. Eens de mensen er zijn, is de interesse duidelijk voelbaar. Per sessie zijn er zo’n 10 à 12 mensen aanwezig. Een veilige groep waar iedereen vragen durft stellen. Ook het sociale effect van zo’n sessie is van grote waarde. Onderling wordt er gepraat en leggen de mensen linken. Zo zijn er nu twee dames die elkaar in een sessie leerden kennen en nu samen kookworkshops volgen. Of twee personen die in hetzelfde appartementsgebouw bleken te wonen, spreken nu regelmatig af.

En daarna?

De grote wens van Sanne en Jana is om de deelnemers ook na afloop van de sessie te kunnen opvolgen. Om hen na een maand of drie nog eens op te kunnen bellen met de vraag of ze al aan iets deelgenomen hebben, of ze moeite hebben met op activiteiten te geraken, en of ze nog meer tips of info nodig hebben. Daarvoor is er nu jammer genoeg geen ruimte. Wel erkent de gemeente de resultaten en geloven ze in het project, dus dit moet op termijn zeker haalbaar zijn.

Nieuwsbrief

Vanuit het Sociaal Huis kwam de opmerking dat ze zelf soms weinig weten over UiTPAS of welke UiTPASpartners er zijn. Daarom werd er na de focusgroep een nieuwsbrief opgestart met info specifiek voor de maatschappelijk werkers, bijvoorbeeld welke nieuwe UiTPASpartners er bij gekomen zijn, of de periode aankondigen wanneer een UiTPAS dreigt te vervallen,…Voor baliepersoneel en verenigingen was er al langer een dergelijke interne UiTPASnieuwsbrief.

Opleiding voor baliepersoneel

Verder staat er nog een opleiding gepland voor het gemeentelijk baliepersoneel van de administratie, het zwembad, het cultuurcentrum en dergelijke. Hoe ga je discreet om met mensen in armoede? Hoe maak je hen wegwijs in het aanbod en hoe maak je hen hiervoor warm? Baliemedewerkers zijn vaak het eerste aanspreekpunt. Daarom is het van cruciaal belang dat zij personen in armoede op maat kunnen ontvangen en verder helpen.

Mensen uit kansengroepen op een duurzame manier begeleiden naar het UiTPASaanbod vraagt dus behoorlijk wat maatwerk en opvolging van dichtbij. De resultaten die Wevelgem op zulke korte tijd boekte, bewijzen dat deze aanpak werkt en weinig middelen vergt.