Zie ouderen als een belangrijke doelgroep voor je cultuurhuis
- 2019: 1 op 4 in Vlaanderen is 60+
- 2040: 1 op 3 in Vlaanderen is 60+
Ouderen zijn een zeer grote en diverse groep met veel mogelijkheden, interesses, expertise en competenties. Het is bovendien een groep die zeker openstaat voor en zelfs voordelen heeft bij cultuurparticipatie. Denk aan: effecten op de fysieke en mentale gezondheid, via cultuur kunnen ouderen in contact komen met anderen, het draagt bij aan een positief zelfbeeld,...
Ouderen ervaren participatiedrempels
Deelnemen aan cultuur is ook voor ouderen niet altijd even evident. Zeker wanneer ze minder mobiel worden, ervaren ouderen meer drempels. Cijfers tonen dat cultuurparticipatie aan het lokale cultuur- en vrijetijdsaanbod systematisch afneemt naarmate mensen ouder worden.
Tips om drempels te counteren:
- Financiële drempel: werk via een regionaal kortingsysteem of UiTPAS .
- Sociale drempel: werk intergenerationeel. Ouderen willen bijvoorbeeld graag samen met hun kleinkinderen aan cultuur doen. Door via een ouderenvereniging deel te nemen aan cultuur, ontmoeten ouderen gelijkgestemden.
- Informatiedrempel: zorg ook voor voldoende offline communicatie op plaatsen waar veel ouderen komen (dienstencentrum, woonzorgcentrum, dokter,...), advertenties in het lokaal infoblad en UiTkalender of magazine.
- Praktische drempel: ouderen reserveren liefst telefonisch hun kaartjes voor een voorstelling. Ze zoeken hier vaak ook een klein babbeltje.
- Fysieke drempel: in een bibliotheek maken groteletterboeken lezen opnieuw toegankelijk voor ouderen.
Zie een ouderenvereniging als partner voor je cultuurhuis
Ouderenverenigingen kunnen veel betekenen in de participatie van ouderen. Bij de 75 tot 85 jarigen is bijna 1 op 4 mensen lid.
Zie een ouderenvereniging als volwaardige partner:
- denk samen met hen na over programmatie.
- Vind elkaar: elke gemeente heeft een ouderenraad, dienstencentrum of ouderenvereniging.
- Zet initiatieven met ouderenverenigingen meer in de kijker.
Vergeet ook de woonzorgcentra niet, hier komen meer en meer cultuurcoaches.
Je kan ook een project opzetten met ouderen. Inspiratie hiervoor vind je in de presentatie.
Beeldvorming van ouderen
De ouderenraad pleit voor een realistische, genuanceerde beeldvorming van ouderen. Niet vanuit de stereotypen (benidorm bastards of net heel zorgbehoevend), zoals het nu nog te vaak gebeurd. Sommige mensen hebben een zorgnood, maar kunnen in hun eigen situatie nog veel. De Vlaamse Ouderenraad beschikt over een beeldbank waar andere organisaties gebruik van mogen maken.
Praktijkvoorbeeld VIER HET LEVEN - Fedos.
Vier het leven zorgt ervoor dat ouderen makkelijker kunnen participeren aan cultuur.
Het concept:
- ouderen kiezen voorstellingen uit een krantje met aanbod uit de regio
- ze betalen een prijs inclusief drankjes
- op de dag zelf haalt een vrijwilliger een groepje ouderen thuis op.
- ze gaan samen naar de voorstelling.
- praten gezellig na over de voorstelling met enkele drankjes.
- de ouderen worden dan weer thuis afgezet.
- het kaartje van de vrijwilliger wordt betaald door het cultuurhuis.
Fedos stelde vast dat ouderen een avondvoorstelling nog positiever ervaren dan een matinee. Zo zijn de ouderen écht participant.
Op dit moment is Vier het leven een proefproject van Fedos, maar ze bereiden dit graag uit en zoeken hiervoor geïnteresseerde partners. Fedos vertrekt hiervoor van het bestaande culturele aanbod.
